Prijava za zamenu stolarije - uslovi koje treba da ispunite

Vreme pandemije je zadnjih godinu dana uticalo na skok cena energenata i građevinskih materijala. Posledica toga je inflacija u svim sferama života. Više nego ikad se govori o načinima uštede energije, obnovljivim izvorima i zelenim energentima. EU je od 2022. godine uključila gas i nuklearnu energiju u zelene energente tokom tranzicionog perioda. Ušteda energije utiče na manju zagađenost vazduha i na smanjenje efekta staklene bašte i globalnog zagrevanja. 

U prvom javnom pozivu 2021. godine najviše građana se odlučilo za meru "zamena stolarije". Subvencija se pokazala kao dobar način da se podstakne svest građana da učine domove energetski efikasnim. 

Novi javni poziv

Tokom 2021. godine su sprovedena dva pilot projekta za mere energetske efikasnosti. Građani su dobili subvecije za solarne panele, kotlove, termoizolaciju zidova i subvencije za zamenu stolarije. Uslovi koje je raspisalo ministarstvo, ispunio je mali broj opština i gradova, pa mnogi građani nisu mogli da dobiju subvencije.

Veliko interesovanje građana i energetska tranzicija su uticali da Ministarstvo rudarstva i energetike raspiše novi konkurs početkom godine. Rok za prijavu opština i gradova je do 21. februara 2022. godine. Očekuje se veliki odziv jer je država obezbedila neverovatnih milijardu dinara (250 miliona evra), što je 1/4 investicije. Bespovratne subvencije do  50% ukupne investicije obezbeđuju zajedno Ministarstvo i opštine, dok drugih 50% daju građani.

Uslovi i postupak

Postupak za dodelu subvencije za zamenu stolarije i uslovi su delimično promenjeni u odnosu na prošlu godinu. Novo je što 19 najnerazvijenijih opština iz devastiranih područja mogu da imaju min. 30% učešće i da potražuju do 70% novca od ministarstva. Druge opštine i gradovi imaju učešće od 50%, što znači da od ministarstva dobijaju onoliko novca, koliko su predvideli u svom budžetu. Ipak, određen je maksimalan iznos koji daje ministarstvo. Opštine i gradovi ove godine moraju građanima da omoguće subvencije za sve mere, a to je sledeće:

• unapređenje termičkog omotača objekta - zamena stolarije, postavljanje termoizolacije na fasadu i ispod krova, uključujući hidroizolaciju ali bez zamene elemenata krova;
• unapređenje termotehničkih sistema objekta - zamena postojećeg kotla ili peći (na pelet, sečku, gas), zamena postojeće ili ugradnja nove cevne mreže i radijatora, ugradnja toplotnih pumpi, ugradnja elektronski regulisanih cirkulacionih pumpi, opremanje sistema grejanja sa uređajima za regulaciju toplotne energije (kalorimetri, balans ventili)
• ugradnja solarnih kolektora za zagrevanje potrošne tople vode;
  
• ugradnja solarnih panela i prateće instalacije za proizvodnju električne energije, kao i neophodna tehnička dokumentacija za dobijanje statusa kupac-proizvođač.

Nakon završetka konkursa kod ministarstva, opštine i gradovi raspisuju javni poziv za izbor preduzetnika (kompanija) koji će izvoditi radove. U najavi je da će ministarstvo propisati maksimalne jedinične cene za usluge preduzetnika, da ne bi bilo podizanja cena u odnosu na tržište, što je bila situacija prošle godine. Ostaje da vidimo kako će to biti u praksi.

Kako se prijaviti za subvencije za zamenu stolarije

Svaka opština raspisuje jedan javni poziv za građane, istovremeno za sve mere. Na ovaj način opštine neće moći da favorizuju neku od mera energtske efikasnosti ili da neku meru izbace. Na osnovu bodovanja koje određuje opština, pravi se jedinstvena rang lista građana. Građani će moći da se prijave samo za jednu subvenciju.

Kada su u pitanju pomenute mere energetske efikasnosti i zamena stolarije, subvencija treba građanima da omogući da uštede 50% planirane investicije. Ipak, iznos ubvencije će zavisiti koliko će opštine da ograniče maksimalne iznose po jednoj prijavi. Pravo na subvencije će osim građana imati i stambene zajednice. Jedan od uslova je da u stambenim zgradama, stanovima i porodičnim kućama žive građani i da budu prijavljeni na adresi gde se nalazi kuća ili stan za koji konkurišu. Osim vlasnika kuće za subvenciju može da konkuriše i drugo lice koje tu živi, uz pismenu saglasnost vlasnika.

Upotreba solarnih panela i status kupac - proizvođač (prozjumer) stvaraju energetski nezavisno domaćinstvo.